27 July 2015

AF.SVNDER.LIKA & AS.VNDER.GANA

Pieter van der Borcht (Antwerpen, 1578); Allegory of the difficulty to contol a diverse/ devided people/ nation (link)

AFSVNDERLIKA - (fragment numbers:) 5,6
This word is like modern Dutch "afzonderlijk" (af-zonder-lijk: separate, special, individual). It is not listed in the Oldfrisian dictionaries of Wiarda, Hettema and Richthofen.

ASVNDERGANE - 1
ASVNDERGANA
- 2,4
ASONDERGANA
- 3
This word was translated by Ottema as "afzonderlijk". In the Oldfrisian dictionaries "asunderga" is listed, translated as "besonders", "bijzonder" (particular, special, peculiar) and "insbesondere, besonders" respectively. I suppose it might originally have been made up of AS-UNDER-GANA: as-under-going. In three of the four fragments the separate elements are indeed 'listed below'. But in fragment nr. 4 it seems to have the meaning of "afzonderlijk"; separate. This may have been improper use. Richthofen's "insbesondere" is like Dutch "met name"; especially, particularly, in particular, notably, specifically.

(Possibly related: Old-greek: ἀσύνδετος - unconnected, loose)

OLB fragments, with improvised translations [page/ line]

1 [044/08]
THRÉ MANNISKA THÉR EK EN BUDA KÉREN STÉLON
FON ASVNDERGANE ÉJNHÉRA
(owners are listed)
drie mensen die elk een bundel koren stalen
van de hierna genoemde ('alsondergaande') eigenaren
(Ottema: "afzonderlijke eigenaren")
three men who each stole a bundle of corn
from owners, described below ('as-under-going')

(Sandbach: "different owners")



2 [045/17]
GODFRÉJATH. THENE ALDA.
HETH THÉR ASVNDERGANA TELNOMAR FON MAKAD
FÁR STAND ÀND RUNSKRIFT BÉDE
(signs are listed)
Godfréjath de oude,
heeft daar de hierna volgende ('alsondergaande') telnoemers van gemaakt
voor Stand- en Runschrift beide.
(Ottema: "afzonderlijke getalteekens")
Godfréjath, the old,
has made the following ('as-under-going') numbers of that,
for both Stand- and Runscript.

(Sandbach: "separate numbers")



3 [048/20]
THÁ VS LÁND SA RUM ÀND GRÁT WÉRE
HÉDON WI FÉLO ASONDERGANA NAMON
(names are listed)
Toen ons land zo ruim en groot was,
hadden wij vele hierna volgende ('alsondergaande') namen.
(Ottema: "afzonderlijke namen")
When our land was so spacious and great,
we had many names, listed below ('as-under-going').

(Sandbach: "different names")

4 [163/01]
AL THISSA PLÉGA WRDE DÉN
VMBE THA ASVNDERGANA TWÍGA* FON FRÍA.S STAM
WITHER ET SÉMENE TO SNÒRANE

(* these 'twigs' are not specified right under this fragment, but they are in other texts of the OLB)
Al deze plegingen (plechtigheden?) werden gedaan
om de afzonderlijke (oneigenlijk gebruikt?) twijgen (takken) van Frya's stam
weer samen te snoeren.
(Ottema: "afzonderlijke takken")
All these customs (ceremonies?) were done
in order to bring together again
the separate (improperly used?) twigs (branches) of Frya's stem

(Sandbach: "separate branches")




5 [163/15]
PANG.AB. THAT IS FYF WÀTERA.
ÀND HWÉR NEFFEN WI WECH KVMA
IS.NE RUN.STRÁME FON AFSVNDERLIKA SKÉNHÉD

Pang-ab, dat is vijf-wateren,
en waarnaast wij vandaan komen,
is een loopstroom van afzonderlijke (unieke) schoonheid
(Ottema: "bijzondere schoonheid")
Pang-ab, that is five-waters,
and next to whence we came,
is a running stream of outstanding (unique) beauty

(Sandbach: "extraordinary beauty")


6 [165/08]
FON THA GEDROSTNE.
THISA SIND MITH ÔRA FOLKRUM BASTERED
ÀND SPRÉKATH ÔLLE AFSVNDERLIKA TÁLA

Van de Gedrosten:
deze zijn met andere volkeren verbasterd,
en spreken alle afzonderlijke talen.
About the Gedrostne:
They have been mixed (bastardised) with other peoples,
and all speak individual languages.

(Sandbach: "a variety of languages")

Conclusion
ASVNDERGANA: various, individual, separate, unique (which are or can be specified)
AFSVNDERLIKA: various, individual, separate, unique (not specified)

04 July 2015

Better than Right

The Oera Linda Book invites the reader to look beyond what is right at first sight. The following fragment is a beautiful example.

Page/ line [044/07] of original manuscript, page 65 in the translations by Ottema and Sandbach. In my translations below, I have chosen to stay close to the original again this time, rather than using proper modern language.



ORLOCH WAS VRTIGEN.
MEN NÉD WAS KVMEN AN SIN STÉD.
NW WÉRON HÍR THRÉ MANNISKA
THÉR EK EN BUDA KÉREN STÉLON
10FON ASVNDERGANE ÉJNHÉRA.
THA HJA WRDON ALLE FAT.

Oorlog was vertrokken, 
maar Nood was gekomen in zijn stede. 
Nu waren hier drie mensen 
die elk een buidel koren stalen 
van afzonderlijke eigenaren. 
Doch ze werden alle gevat.

War had come to an end, 
but Need had come in its stead. 
Now here were three people 
who each stole a bundle of corn 
from different owners, 
but they were all caught.


NW GVNG THENE ÉROSTA TO
ÀND BROCHT THENE THJAF BY THA SKELTE.
THA FÁMNA THÉRVR KÀLTANDE SÉIDON ALLERWÉIS
THÀT I DÉN HÉDE NÉI THA RJUCHT.

Nu ging de eerste (eigenaar) toe 
en bracht de dief bij de schout. 
De Fámna*, daarover sprekend, zeiden allerwijs, 
dat hij gedaan had naar het Recht
(*wijze vrouwen)

Now the first (owner) went 
and brought the thief to the 'shield' (village policeman). 
The Fámna*, speaking about it, said all-ways 
that he had done according to Right
(*wise women)


THI ÔRA NAM 15THENE THJAF THÀT KÉREN OF
AND LÉTH IM FORTH MITH FRÉTO.
THA FÁMNA SÉIDON. HI HETH WEL DÉN.

De tweede nam de dief het koren af, 
en liet hem voorts met vrede. 
De Fámna zeiden: hij heeft wel gedaan

The second took the corn from the thief 
and let him further with peace. 
The Fámna said: he has done well.


MEN THI THREDDE ÉJNHÉR
GVNG NÉI THA THJAF SIN HUS THÁ.
AS ER NW SACH
HO NÉD THÉR SIN SÉTEL VPSTÀLTH HÉDE.
THÁ GVNG HI 20TO.BÀK ÀND KÉRDE WITHER.
MITH EN WÉIN FOL NÉDTHREFTUM
THÉR HI NÉD MITH FON THÉRE HÉRD OF DRIWE.

Maar de derde eigenaar 
ging naar de dief zijn huis toe. 
Als hij nu zag, 
hoe Nood daar zijn zetel opgesteld had, 
ging hij terug en keerde weer 
met een wagen vol nooddruftigheden, 
waar hij Nood mee van de haard afdreef.

But the third owner 
went to the thief's house. 
As he saw now
how Need had put up his seat there, 
he went back and returned 
with a wagon full of necessaries 
with which he drove Need off the hearth.


FRYA.S FÁMNA HÉDON BY HIM OMME WÁRATH
ÀND SIN DÉD AN DAT ÉVGE BOK SKRÉVEN
DAHWILE HJA AL SINA LÉKA UT 25FÁCHT HÉDE.
THJU ÉRE MODER WAS ET SÉID
ÀND HJU LÉTH ET KUNDICH DVA THRVCH THÀT ÉLE LAND.

Frya’s Fámna hebben bij hem omgewaard 
en zijn daad in het Eeuwige Boek* geschreven
terwijl ze al zijn laken (gebreken) uitgevaagd hadden. 
De Eremoeder was het gezegd, 
en zij liet het kondig doen door het hele land.
(*overblijfsel hiervan is het Boek van Sinterklaas?)

Frya's Fámna have accompanied him 
and written his deed in the Eternal Book
wiping out all his defects.
It was said to the Honorary Mother, 
and she had it made known through the whole land.